در سال‌های اخیر، کشاورزی پایدار و کارآمد بیش از همیشه حائز اهمیت شده است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه، استفاده مؤثر از کودهای فسفردار است. در اینجا، فسفر امونیوم دی‌هیدروژن فسفات (MAP) به عنوان یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین کودهای فسفری، نقش محوری در بهبود بازده فسفر و افزایش عملکرد محصول ایفا می‌کند.
MAP دارای ترکیب شیمیایی NH₄H₂PO₄ است و شامل حدود 11% نیتروژن (N) و 52% فسفر (P₂O₅) می‌باشد. این ترکیب، همزمان دو عنصر ضروری برای رشد گیاه را فراهم می‌کند. مطالعات صنعتی نشان می‌دهد که در مقایسه با کودهای فسفری معمولی مثل DAP، MAP بازده فسفر خود را در ۶۰–۷۵٪ از موارد افزایش می‌دهد — به خصوص در خاک‌های اسیدی و با pH بالای ۷.۵.
| نوع خاک | بهبود بازده فسفر (%) | عملکرد محصول (% افزایش) |
|---|---|---|
| خاک اسیدی (pH < 6.5) | +62% | +18% |
| خاک قلیایی (pH > 7.5) | +74% | +22% |
استفاده از MAP در مرحله اولیه رشد گیاه، منجر به توسعه سیستم ریشه‌ای قوی‌تر می‌شود. مطالعه‌ای در دانشگاه کشاورزی ایران نشان داد که گیاهان ذرت که با MAP تغذیه شده‌اند، در طول ۳۰ روز اول، ۴۵٪ بیشتر از گروه کنترل ریشه فعال داشته‌اند. این امر به گیاه اجازه می‌دهد تا در شرایط خشکسالی یا بیماری‌های ریشه‌ای مقاوم‌تر باشد.
در یک پروژه مشترک با سازمان کشاورزی افغانستان، استفاده از MAP در زمین‌های برنج باعث افزایش عملکرد ۲۱٪ در سه موسم پشت سر هم شد. علاوه بر این، کشاورزان گزارش دادند که بازده کود به مراتب بهتر است — یعنی نیاز به تکرار کوددهی کمتر شده و هزینه‌های کشاورزی کاهش یافته است.
نتیجه‌گیری: فسفات امونیوم دی‌هیدروژن فسفات، نه تنها به عنوان یک کود مؤثر، بلکه به عنوان ابزاری برای مدیریت بهینه منابع در کشاورزی مدرن عمل می‌کند. این کود برای خاک‌های اسیدی، قلیایی و حتی خاک‌های فرسوده مناسب است و در همه حالات، بازده فسفر را به‌طور معناداری افزایش می‌دهد.
.jpg?x-oss-process=image/resize,m_fill,h_300,w_300/format,webp)
.jpg?x-oss-process=image/resize,m_fill,h_300,w_300/format,webp)
.jpg?x-oss-process=image/resize,m_fill,h_300,w_300/format,webp)
.jpg?x-oss-process=image/resize,m_fill,h_400,w_400/format,webp)
.jpg?x-oss-process=image/resize,m_fill,h_200,w_200/format,webp)
